Chẻ điều hay còn gọi là cắt bóc vỏ (cắt tách vỏ) - là công đoạn rất quan trọng để thu được nhân điều trong quá trình chế biến hạt điều. Chẻ điều đòi hỏi nhiều về yêu cầu kỹ thuật để thu được tối đa nhân điều với chất lượng tốt nhất.
Nguyên tắc cơ bản
Chẻ điều có hai nguyên tắc cơ bản là:
- Khi tách vỏ điều xong phần nhân điều không được dính bẩn và dính dầu vỏ điều.
- Không được để nhân vỡ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của khâu chẻ điều
Những yêu cầu về cắt bóc vỏ sẽ đạt được nếu các yêu cầu kỹ thuật ở các khâu trước đã được đảm bảo, đặc biệt là ở khâu xử lý nhiệt hoặc hấp. Hạt điều sau khi xử lý nhiệt cần được làm nguội về nhiệt độ phòng càng nhanh càng tốt bằng cách dùng quạt gió, trải ra mặt trống,..Mục đích là để việc cắt bóc vỏ dễ dàng hơn, hạn chế hạt điều bị vỡ vì khi hạt điều nguội lại, vỏ hạt cứng hơn và làm tăng độ tróc giữa lớp vỏ cứng và lớp vỏ lụa đồng thời vẫn giữ được độ dẻo của nhân.
Bên cạnh đó, tỷ lệ vỡ còn phụ thuộc phần lớn vào quá trình sàng cỡ trước đó. Nguyên nhân là mỗi lưỡi dao ở các công cụ cắt bóc vỏ sẽ được mài và định hình chính xác với mỗi cỡ hạt nhất định, nếu việc sàng cỡ không kỹ, hạt lớn quá đưa vào cỡ dao nhỏ sẽ làm dao lạm vào nhân, làm nhân bị vỡ và nhiễm dầu, còn cỡ hạt nhỏ quá so với kích thước lưỡi dao thì việc chẻ tách vỏ sẽ khó tách vỏ được, nếu cứ ép hoặc đổi chiều hạt sẽ dẫn đến nhân bị vỡ. Chính vì vậy, việc sàng cỡ hạt chính xác và không lẫn cỡ ngoại lai rất quan trọng và đòi hỏi yêu cầu chính xác cao.
Bóc cắt vỏ cơ giới kết hợp thủ công (Chẻ tay)
Để tăng năng suất bóc vỏ và giảm bớt sự lệ thuộc quá nhiều vào sự khéo léo của người lao động, đã ra đời một công cụ cắt tách vỏ cơ giới kết hợp thủ công. Công cụ này được thiết kế gồm 2 lưỡi dao định hình theo kích cỡ của hạt điều (mỗi kích cỡ sẽ sử dụng một bộ dao riêng), sau đó lưỡi dao được mài cho sắc và mài lại định kỳ. Hạt điều được đặt vào khe giữa hai lưỡi dao bằng tay, sau đó tác dụng một lực đẩy từ chân, thông qua đòn bẩy làm hệ thống lưỡi dao chuyển động lại gần nhau để cắt vỏ mà không gây tổn thương cho nhân điều bên trong. Khi động tác này đã hoàn thành, dùng một động tác tay để làm hai nửa của lưỡi cắt hình lòng chảo mở bung vỏ, thu lấy nhân. Thông thường nếu hạt xử lý nhiệt hơi nước tốt thì phần lớn nhân tự bong ra khỏi vỏ, số ít dính trong vỏ dùng một kim nhọn (hoặc mũi dao nhọn) nậy nhẹ lấy ra. Năng suất lao động trong 8 giờ làm việc là 15 - 18 kg nhân, tỷ lệ nhân nguyên vẹn trên 90%.
Phương pháp chẻ tay tuy có ưu điểm về năng suất và chất lượng nhân thu được tốt hơn so với phương pháp thủ công nhưng năng suất lao động vẫn chưa tối ưu, còn phụ thuộc khá nhiều vào con người. Chính vì vậy hiện nay phương pháp này ít được các doanh nghiệp chế biến điều Việt Nam sử dụng, chỉ một số nhỏ các xưởng sản xuất quy mô nhỏ còn áp dụng.
Xem thêm: https://pagacas.com/cat-boc-vo-che-tach-vo-trong-che-bien-hat-dieu-blo102
Cắt bóc vỏ trong chế biến hạt điều – Bóc cắt vỏ thủ công
Cắt bóc vỏ trong chế biến hạt điều – Bóc cắt vỏ dùng máy (chẻ máy)
Xem thêm: Bóc vỏ lụa trong chế biến hạt điều – Bóc vỏ lụa thủ công (Bóc tay)Trồng Cây Điều: Chọn Nơi Đặt Vườn Điều
Quá Trình Phát Triển Của Ngành Điều Việt Nam Giai Đoạn 1988 - 2015
Tiêu Chuẩn Nhân Điều Thành Phẩm | Yêu Cầu Chung, Chất Lượng Và Phân Loại
Bệnh Hại Điều - Đốm Lá Và Móc Bồ Hóng
Xử Lý Hạt Điều Bằng Hơi Nước - Phương Pháp Hấp (Steam Roasting)
Phương pháp chế biến dịch ép trái điều đục (Cloudy juice) Sâu hại điều – Sâu đục thân và rễ (xén tóc)Cắt bóc vỏ trong chế biến hạt điều – Bóc cắt vỏ dùng máy (chẻ máy)
Hình thái học của hoa điều – Sự thụ phấn và đậu quả của cây điều
Cắt bóc vỏ trong chế biến hạt điều – Bóc cắt vỏ cơ giới kết hợp thủ công (Chẻ tay) Sấy hạt điều – Lò sấy sử dụng công nghệ sấy tuần hoàn cưỡng bức Đặc trưng hóa lý của dịch trái điều. Phương pháp chế biến dịch ép trái điều trong Cách ăn hạt điều ngon nhất – Làm sữa, nấu xôi, chè hạt điều, làm nguyên liệu cho các món ăn khác